Trong ba yếu tố trên, điều kiện thực hành là yếu tố mà học sinh nào cũng có. Là học sinh, ai cũng phải viết bài tại lớp, ai cũng phải làm bài kiểm tra học kỳ, và tỉnh nào cũng có trường tổ chức thi thử (không chỉ một mà là nhiều lần). Chúng ta chỉ cần làm tốt phần việc bắt buộc của mình (mà không gian lận) và đăng kí tham gia thêm những kì thi thử không bắt buộc. Càng thực hành nhiều thì chúng ta càng rút được nhiều kinh nghiệm, chúng ta sẽ thấy việc viết một bài văn là dễ như trở bàn tay.
Về kĩ năng, kĩ xảo làm bài. Đầu tiên ta phải đọc và hiểu được cách thức chung để làm một bài văn nghị luận xã hội mà tôi sẽ đề cập dưới đây. Tiếp đến, ta cần chọn ra khoảng 2 đến 3 đề văn ưng ý. Các bạn có thể tìm kiếm thư viện đề nghị luận xã hội ở trên mạng, hoặc trong các sách tham khảo. Hãy chọn ra đề văn mà bạn muốn làm nhất để viết, lưu ý là bạn cũng có thể tự ra đề cho chính mình. Cái chúng ta quan tâm là chất lượng nên hãy viết theo cách hoàn mỹ nhất có thể mà không cần bận tâm đến thời gian, miễn là sau khi làm xong, bạn có cảm giác thực sự hài lòng với bài viết của mình.
Yêu cầu đặt ra cho một bài văn đúng chuẩn là phải có bố cục rõ ràng, đủ ý (vì người ta chấm điểm theo brem) và quan trọng là bài viết giải-quyết-được-vấn-đề-ngh
Sau khi hoàn thành tác phẩm đầu tiên, hãy share cho mọi người cùng đọc để nghe góp ý. Tất nhiên, bài văn lúc này đã hoàn hảo theo ý bạn rồi, nhưng không vì thế mà không có người chê. Lúc này, bạn hãy tỉnh táo vì không phải lời chê nào cũng đúng. Cứ ghi nhận tất cả mọi phản hồi, đánh giá lại các góp ý rồi rút ra lưu ý cho bài bài viết tới.
Chọn thêm một đề văn nữa, và lặp lại chu kì này. Rồi lại chọn thêm một đề nữa và lặp lại chu kỳ này. Chỉ cần 2 - 3 bài viết như vậy là chúng ta đã nắm được cách viết một bài văn nghị luận xã hội. Bây giờ, với bất kì bài nào, chúng ta đều có thể viết cũng với một bố cục như thế, một phong cách như thế. Biết cách viết rồi thì tốc độ không phải là vấn đề, đừng lo không kịp giờ.
Nên nhớ là mọi cái chân váy đều có hai lỗ, cho dù chúng khác nhau về hình dáng, màu sắc, hoa văn và chất liệu... Chỉ cần một chút tìm hiểu về phương pháp, cộng thêm 2 -3 bài viết. Đó là lí do vì sao tôi đã bảo rằng: chỉ mất một tuần. Chỉ sau 3 bài viết, chúng ta không cần tập dượt gì nữa, chúng ta có thể giã từ giai đoạn “tập làm văn”. Bây giờ, cứ thế mà làm!
Không cần thiết phải đi học thêm để có điều kiện thực hành nghị luận xã hội, chỉ cần thực hành trên lớp và trong các kì thi thử là đủ rồi. Cùng một khuôn mẫu đó, nếu viết nhiều quá, ta sẽ dễ cảm thấy nhàm chán, đến lúc đi thi chẳng còn mấy hứng thú mà viết nữa, như thế điểm ta không thấp nhưng cũng chẳng cao được. Vì vậy, viết ít thôi, để còn có hứng!
Yếu tố cuối cùng mà tôi muốn nhắc đến chính là cái đầu biết suy ngẫm. Nhiều giáo viên dạy văn bảo bạn: muốn hay văn thì phải đọc nhiều, theo tôi, không hẳn chúng ta phải đọc nhiều mà quan trọng là chúng ta biết suy ngẫm, biết nhìn nhận các khía cạnh của đời sống một cách tinh tế, sâu sắc. Việc đọc chẳng qua cũng chỉ để kích thích sự suy ngẫm ấy. Nó giúp ta “sáng ra” nhiều điều, khơi gợi trong ta sự đồng cảm với con người và cho ta cái nhìn đa diện hơn về cuộc sống..v.v.. Hãy chọn cho mình những cuốn sách hay, đọc với tâm hồn cởi mở, để bạn có thể trưởng thành lên thông qua chúng. Hãy dành thời gian quan sát và cảm nhận cuộc sống – những thứ đang diễn ra xung quanh và cả những biến chuyển bên trong bạn. Hãy tập suy ngẫm, và tập thấy! …
Những điều tôi đề nghị ở đây không chỉ có ích cho việc viết văn mà còn rất có ý nghĩa đối với cuộc đời của bạn. Chiều sâu của một bài viết phụ thuộc vào độ chín của trí tuệ, tâm hồn. Và sự trưởng thành của con người cũng vậy!
Phần tiếp theo, xin chia sẻ một chút với các bạn cách thức chung để làm một bài văn nghị luận xã hội. Đối với lọoại văn này có một cách thức chung cho tất cả mọi kiểu đề. Sau khi đọc đề và xác định vấn đề nghị luận (vấn đề được đặt ra đòi hỏi ta phải giải quyết) Ta nên trình bàytheo hướng sau:
Mở bài: “Cần đặt vấn đề có nhiệm vụ khơi gợi sự chú ý của người đọc đối với vấn đề cần nghị luận. Tránh dài dòng, vòng vo hoặc lấn sang phần thân bài làm loãng vấn đề nghị luận sẽ được giải quyết triệt để ở thân bài.”
Thân bài: Nên chia thành nhiều đoạn nhỏ, phần này có các nội dung chính gồm:
- Giải thích – chứng minh. Hoặc đánh giá – chứng minh.
- Nêu bật vấn đề (nêu bật thực trạng, đặt ra câu hỏi/ nhấn mạnh nguy cơ/tầm quan trọng…)
- Lý giải vấn đề (tại sao lại có thực trạng này?/ tại sao lại có nhận định này? )
- Hệ quả (nói rõ về lợi ích/ tác hại…)
- Phản đề - liên hệ thực tế
- Gỉai quyết vấn đề (đưa ra bài học nhận thức và bài học hành động)
Mỗi nội dung trên tùy vào mạch văn và ý đồ cụ thể của người viết trong từng bài mà có thể được triển khai thành một hay hai đoạn, hoặc có khi không cần viết thành đoạn cụ thể mà lồng vào phần nội dung của những đoạn khác.
Kết bài: “Phải vừa đóng lại, chốt lại vừa mở ra, nâng cao nhằm khắc sâu kết luận của người viết, để lại ấn tượng đậm đà cho người đọc và nhấn mạnh ý nghĩa của vấn đề được đặt ra; gợi lên những cảm xúc, suy nghĩ tiếp tục nối dài, và cả những khoảng trống suy tư trong lòng bạn đọc. Tạo âm vang, dư ba cho bài viết.”
(đặt trong ngoặc kép vì tôi chép lại ở đâu đó và thêm thắt vào)
Lưu ý: Một bài văn nghị luận xã hội bố cục rõ ràng thường phải có đến 8 , 9 đoạn, độ dài mỗi đoạn vừa phải, không nên dài.
Du Li
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét